START Święci i Błogosławieni św. Stanisław Biskup i Męczennik
św. Stanisław Biskup i Męczennik PDF Drukuj


   Św. Stanisław urodził się w Szczepanowie, siedemdziesiąt kilometrów od Krakowa. Historycy sytuują datę jego narodzin między rokiem 1030 a 1039. Imiona jego rodziców Wielisław i Bogna, nie są autentyczne i maja znaczenie symboliczne. I choć ród Trzynów przyznaje się do pokrewieństwa z nim, to nie jest to takie pewne. Na pewno jednak bardzo prawdopodobne jest, iż Stanisław pochodził z niezbyt majętnej rodziny szlacheckiej...





   Swoja naukę, Stanisław zaczął zgodnie z ówczesnym zwyczajem - w rodzinnym domu. Potem - być może u benedyktynów w Tyńcu. Nie jest to jednak pewna wiedza, Są przypuszczenia, że studiował w szkole katedralnej w Leodium (dzisiaj Liége w Belgii), a nawet w Paryżu. Jest to jednak bardzo prawdopodobne, bo wielu ówczesnych młodzieńców jeździło po naukę za granicę, a także istniej wzmianka w "III katalogu biskupów krakowskich" o wezwaniu Stanisława ze studiów do Krakowa przez ówczesnego biskupa Sułę -Lamberta ok. roku 1070. Trzeba dodać, że wcześniej - około roku 1060 otrzymał święcenia kapłańskie. A podczas studiów zetknął się z silnym prądem podkreślającym niezależność kościoła od państwa.

Św. Stanisław Biskup

   W Krakowie pełnił funkcje pomocnicze w zarządzie diecezją, należał bowiem do kapłanów, działających przy katedrze. Później został jednym z kapelanów książęcych. Oprócz posługi kapłańskiej pełnili oni funkcje kancelaryjne. Większość jego poprzedników było cudzoziemcami, gdyż mało było Polaków wykształconych. Później zostawali oni biskupami. Bolesław Śmiały zaś chciał mieć biskupów - Polaków.


   Po śmierci biskupa Lamberta w 1071 r. Bolesław Śmiały nominał Stanisława na jego następcę. Bardzo możliwe, że po święcenia biskupie musiał udać się na Węgry, gdyż w kraju nie było nikogo, kto mógłby go wyświęcić.


   Okres, w którym biskupem jest Stanisław należy do najświetniejszych w dynastii Piastów. Polska uzyskała niezależność od cesarstwa niemieckiego, a Bolesław Śmiały zostaje w 1075 r. koronowany na króla Polski.

   Stanisław sprowadził do Polski legatów rzymskich i stworzył na nowo metropolię gnieźnieńską (co była podstawą koronacji), a za radą króla tworzy sieć klasztorów benedyktyńskich, które są ośrodkami religijnymi i naukowymi na terytorium Polski - było to bardzo ważne dzieło w związku z chrystianizacją Polski.

   Przekazy głoszą, ze Stanisław aktywnie występował przeciwko małżeństwom księży, co nie było łatwe, gdyż od niedawna dopiero zaczął obowiązywać przepis o celibacie.


   Jak więc widać - święty Stanisław był nie tylko dobrym organizatorem, ale jednak przede wszystkim - pasterzem swej diecezji. I to do tego stopnia, że nie zawahał się upomnieć nawet króla, gdy ten postąpił niewłaściwie. Stanisław stanął podobno w obronie członków spisku antykrólewskiego, dla których - jak uważał- - kary były zbyt wysokie. Bolesław potraktował Stanisława w tym momencie jako zwykłego poddanego, który nie dochował mu wierności - za zdradę stanu karą była śmierć. I jak głosi legenda - w 1079 r. król, w czasie odprawiania Mszy Świętej przez Stanisława w kościele na Skałce, ściął jego głowę. Bez wyroku sądu. Podobno nawet własnoręcznie.


   Za swoją porywczość król musiał uciekać z kraju, gdzie dożył swych lat w klasztorze w Osjaku w Jugosławii. Do końca życia (zmarł w 1081 r.) pokutował za swe winy.


Kanonizacji Stanisława dokonał papież Innocenty IV 17 września 1253 r.


   Dziś jego szczątki spoczywają w katedrze na Wawelu. Na całym świecie obchodzi się jego święto 11 kwietnia, jednak w Polsce - za "Rocznikami Krakowskimi" - 8 maja.


Św. Stanisław jest patronem Polski i archidiecezji krakowskiej.


W ikonografii przedstawiany jest w stroju biskupim z pastorałem, a jego atrybutami są orły i miecz - wskazujący na śmierć męczeńską.